Stawonogi – szkodniki w otoczeniu człowieka

Stawonogi (Arthropoda), nazwa pochodzi od charakterystycznej budowy wieloczłonowych odnóży połączonych stawami, które to spełniają rozmaite funkcje, m. in. jako odnóża kroczne. Ciało większości stawonogów jest podzielone na trzy części. Głowa, tułów oraz odwłok pokryta jest twardym chitynowym pancerzem. Chroni on zwłaszcza skorupiaki i owady przed szkodliwym działaniem środowiska raz napastnikami. Budowa układu oddechowego zależy od środowiska w którym żyje a oddychanie zapewniają dwa niezależne systemy płucotchawkowy i tchawkowy.

Środowisko, które człowiek tworzy wokół siebie jest różne od środowiska naturalnego. Tworzą je mieszkania, zabudowania gospodarcze, zakłady przemysłowe, magazyny żywnościowe i inne miejsca związane z naszą aktywnością. Wszystkie te miejsca są zasiedlane nie tylko przez człowieka, ale także przez liczne zwierzęta, które nam towarzyszą i które doskonale przystosowały się do życia w tym środowisku.

Od czasu gdy człowiek zaczął przechowywać pokarm, wokół tych miejsc zaczęły się gromadzić się zwierzęta, które wcześniej żyły w swoim naturalnym środowisku. Duża ilość pożywienia, liczne kryjówki i korzystne warunki do rozmnażania sprawiły że wykształciła się nowa duża grupa zwierząt na stałe związana z domostwami ludzkimi tzw. zwierzęta synantropijne.

Stawonogi mają dobrze rozwinięte narządy zmysłów. Funkcje węchu i smaku spełniają specjalne receptory komórek na czułkach, stąd ich zdolność do wyczuwania pożywienia w środowisku w którym żyją.

Stawonogi należą do królestwa bezkręgowców i wyróżniamy wśród nich:

  • Pajęczaki (Arachnida),
  • Owady (Insekta),
  • Skorupiaki,
  • Wije,
  • Trylobity.

Wśród zwierząt synantropijnych (związane z otoczeniem człowieka) można wyróżnić gatunki:

  • Znaczeniu sanitarno – epidemiologicznym,
  • Szkodliwe pod względem gospodarczym,
  • Dokuczliwe,
  • Pasożytnicze,
  • Jadowite.

Szkodliwość zwierząt synantropijnych jest zróżnicowana a dany osobnik może mieć kilka cech np. mieć duże znaczenie sanitarno – epidemiologiczne i jednocześnie może powodować duże straty gospodarcze lub być bardzo dokuczliwy.